AI कायदा क्षेत्राला कसं बदलत आहे?

आज आपण ज्या तंत्रज्ञानयुगात राहत आहोत, त्यात आर्टिफिशिअल इंटेलिजन्स (AI) ने जवळजवळ प्रत्येक क्षेत्रात क्रांतिकारी बदल घडवून आणले आहेत. कायदा क्षेत्रसुद्धा यापासून अलिप्त राहिलेले नाही. आजच्या या लेखामध्ये आपण पाहणार आहोत की AI कायदा क्षेत्रात कसा प्रवेश करत आहे आणि त्याचे या कायदा क्षेत्रात काय परिणाम होत आहेत.

## AI आणि कायदा क्षेत्र: एक नवीन युग

ChatGPT, Deepseek आणि इतर large language models (LLMs) च्या विकासामुळे आज कायदा क्षेत्र मोठ्या वेगाने बदलत आहे. या आधुनिक AI टूल्सच्या मदतीने वकील आता:

================

मातृभाषेतून शिकूया, प्रगती करूया !असे आणखी माहितीपूर्ण लेख, व्हीडीओ, ऑडिओ मिळविण्यासाठी आणि मराठीतून शिकण्यासाठी आजच व्हॉट्सअ‍ॅप वर आमचा ग्रुप जॉइन करा. त्यासाठी https://chat.whatsapp.com/CwbadTDjQwwCuTiWRTCNWK येथे क्लिक करा.

================

कॉन्ट्रॅक्ट्स झटपट तयार करू शकतात: पूर्वी ज्या कामासाठी तासनतास लागायचे, ते आता काही मिनिटांत होऊ शकते.

मोठ्या प्रमाणातील Documents चे विश्लेषण करू शकतात: हजारो पानांच्या केस फाईल्स, जजमेंट्स आणि कायदेशीर दस्तऐवजांमधून महत्त्वाची माहिती काढणे आता सोपे झाले आहे.कोर्टात जास्त प्रभावी युक्तिवाद तयार करू शकतात: न्यायाधीशांच्या भाषिक शैली आणि निर्णय पद्धतीचा अभ्यास करून युक्तिवाद तयार करणे.

Rhetoric सारख्या कंपन्या आता AI-आधारित टूल्स विकसित करत आहेत जी न्यायाधीशांचे निर्णय, त्यांची भाषिक शैली आणि विचारसरणीचा सखोल अभ्यास करून वकिलांना मदत करू शकतात. कंपनीचे CEO Luke Yingling यांच्या मते, "जेव्हा तुम्ही तुमच्या न्यायाधीशाच्या भाषिक शैलीशी अधिक सुसंगत युक्तिवाद तयार करता, तेव्हा तुमच्या यशाची शक्यता 20% किंवा अधिक वाढू शकते." हे आकडे खरंच आश्चर्यकारक आहेत!

## डेटा-ड्रिव्हन न्यायशास्त्र: कलेकडून विज्ञानाकडे
Rhetoric चे चीफ प्रॉडक्ट ऑफिसर Daniel Scarr म्हणतात, "AI तंत्रज्ञानाच्या प्रवेशामुळे कायदा प्रॅक्टिस करणे कलेपेक्षा अधिक विज्ञान बनत आहे. आता वकील वक्तृत्वाच्या कलेपेक्षा अॅनालिटिक्स आणि डेटा-ड्रिव्हन पटवण्याकडे अधिक लक्ष देत आहेत."

कायदा प्रॅक्टिस करणे ही नेहमीच एक कला मानली जात आली आहे - न्यायालयात युक्तिवाद करणे, कायद्याची व्याख्या करणे, आणि क्लायंटला सल्ला देणे. परंतु आधुनिक AI टूल्समुळे हे क्षेत्र आता अधिक विज्ञान-आधारित बनत चालले आहे.

इतिहासात, अॅरिस्टॉटलसारख्या तत्त्वज्ञांनी वक्तृत्वाचा वैज्ञानिक अभ्यास करण्याचा प्रयत्न केला होता. आज, AI आणि डेटा अॅनालिटिक्सच्या मदतीने, आपण याच सिद्धांतांना अधिक सखोलपणे अभ्यासू शकतो आणि कायदेशीर युक्तिवाद आणि निर्णयांमागील पॅटर्न ओळखू शकतो.

## भविष्यात रोबोट वकील येऊ शकतात का ?

कायदा क्षेत्रातील AI च्या वाढत्या वापराबद्दल बोलताना, एक महत्त्वाचा प्रश्न उपस्थित होतो - काय भविष्यात पूर्णपणे स्वायत्त "रोबोट वकील" असतील?

DoNotPay सारख्या कंपन्या याच दिशेने वाटचाल करत आहेत. 2015 मध्ये Joshua Browder यांनी स्थापित केलेली, DoNotPay ही कंपनी सुरुवातीला लोकांना पार्किंग तिकिटे रद्द करण्यासाठी मदत करणारी चॅटबॉट म्हणून सुरू झाली. आता ती अनेक कायदेशीर सेवा ऑटोमेटेड पद्धतीने पुरवते.

DoNotPay चे संस्थापक Browder यांच्या मते, "कायद्यात म्हटले आहे की बार परीक्षा पास केल्याशिवाय एखादी 'व्यक्ती' कायदा प्रॅक्टिस करू शकत नाही. AI व्यक्ती नसून तंत्रज्ञान आहे, आणि वापरकर्ता फक्त AI च्या मदतीने स्वत:चे प्रतिनिधित्व करत आहे."

परंतु, न्यायालयांनी आजपर्यंत चॅटबॉट किंवा रोबोट वकिलांना कायदा प्रॅक्टिस करण्याची परवानगी दिलेली नाही. स्टॅनफोर्ड युनिव्हर्सिटी लॉ स्कूलचे प्राध्यापक Julian Nyarko यांच्या मते, "रोबोट वकिलां'बद्दल चिंता करणे आणि धोरण तयार करणे अजून लवकर आहे. आपल्याला अजून माहित नाही की AI-सहाय्यित कायदेशीर प्रतिनिधित्व प्रत्यक्षात कसे दिसेल."

## काय सुरक्षा उपाय आहेत?

कायदा क्षेत्रात AI च्या वापराबाबत काही महत्त्वाचे सुरक्षा उपाय आधीपासूनच अस्तित्वात आहेत:

व्यावसायिक नीतिशास्त्र नियम: वकिलांना न्यायालयाला दिशाभूल करण्यास आणि कायद्याचे चुकीचे प्रतिनिधित्व करण्यापासून प्रतिबंधित केले आहे. त्यामुळे ते कोणतीही माहिती वापरण्यापूर्वी त्याची अचूकता तपासणे आवश्यक आहे - मग ती AI ने उत्पन्न केलेली असो की नाही.

बार असोसिएशन्सचे नवे नियम: अनेक राज्य बार असोसिएशन्स आता त्यांच्या सदस्यांद्वारे LLMs च्या वापराला थेट संबोधित करण्यासाठी नवीन नियम तयार करत आहेत.

न्यायिक पर्यवेक्षण: न्यायालये स्वत: AI-जनरेटेड कंटेंटवर नजर ठेवत आहेत आणि चुकीच्या माहितीला अनुमती देत नाहीत.

## न्यायाधीश कालबाह्य होतील का?

अमेरिकेचे चीफ जस्टिस John Roberts यांनी त्यांच्या 2023 च्या वार्षिक अहवालात लिहिले, "2023 आर्टिफिशिअल इंटेलिजन्सच्या भविष्याबद्दल श्वासरोधक भविष्यवाण्यांसह संपत असताना, काही लोक कदाचित विचार करतील की न्यायाधीश कालबाह्य होण्याच्या मार्गावर आहेत का. मला खात्री आहे की आम्ही नाही—परंतु तितकेच विश्वास आहे की तांत्रिक बदल आमच्या कामाला बदलत राहतील."

हे विधान दर्शवते की न्यायिक नेतृत्व AI च्या प्रभावाची जाणीव ठेवत आहे, परंतु मानवी न्यायाधीशांची भूमिका कधीही पूर्णपणे बदलणार नाही असा विश्वास आहे.

================

मातृभाषेतून शिकूया, प्रगती करूया !असे आणखी माहितीपूर्ण लेख, व्हीडीओ, ऑडिओ मिळविण्यासाठी आणि मराठीतून शिकण्यासाठी आजच व्हॉट्सअ‍ॅप वर आमचा ग्रुप जॉइन करा. त्यासाठी https://chat.whatsapp.com/CwbadTDjQwwCuTiWRTCNWK येथे क्लिक करा.

================

## निष्कर्ष: मानवी बुद्धिमत्ता आणि AI यांचे संतुलन
दुसऱ्या बाजूला, आपल्याला कायदा क्षेत्राच्या मानवी पैलूंना विसरता येणार नाही - न्याय, नैतिकता, समानुभूती, आणि संदर्भाची समज. या गुणांना कदाचित कधीही पूर्णपणे AI मध्ये कॉडिंग करता येणार नाही.
धन्यवाद !

कायदा क्षेत्रातील AI चा प्रवेश हे एक धारदार दुधारी तलवारीसारखे आहे. एका बाजूला, ते कायदेशीर सेवांचा खर्च कमी करून, वकिलांना अधिक प्रभावी बनवून, आणि सामान्य नागरिकांना कायद्याची अधिक समज देऊन न्यायाच्या प्रवेशात क्रांतिकारी बदल घडवू शकते.

भविष्यात कायदा क्षेत्रात यशस्वी होण्यासाठी, AI आणि मानवी बुद्धिमत्तेचे सर्वोत्तम संतुलन साधणे आवश्यक असेल. AI मानवी वकिलांना बदलण्यापेक्षा त्यांना सक्षम बनवेल, अधिक चांगले आणि प्रभावी बनवेल.

तुम्हाला काय वाटते? AI कायदा क्षेत्रात कसा बदल घडवेल? तुमचे विचार कमेंट्स


टीम नेटभेट

नेटभेट ई-लर्निंग सोल्युशन्स

मातृभाषेतून शिकूया, प्रगती करूया !